फेसबूक, यू ट्यूब, वॉट्स ऍप कोंकणींतल्यान वापरया
गोवा न्यूज सेवा, पणजी | 09 December 2014 08:45 IST
कित्याक आमी इंग्लीश आनी मराठी वा हिंदींतले मॅसेजीस वॉट्स ऍपाचेर फॉरवर्ड करप वा फेसबूकाचेर घालप? कोंकणींतल्यान करया आनी घालया. ऑडियो करया, व्हिडियो करया वा सादें बरोवन धाडया. मागीर जावं ती चवथ, नातालां, स्वातंत्र्य दीस वा वाडदीस.
गोवा इंटरनॅशनल सँटरांत जाल्ल्या पांचव्या गोंय कला आनी साहित्य महोत्सवांत एका वेगळ्याच विशयावेली चर्चा सुमराभायर रंगली. जालीय तरणाट्यांमदींच. कवी अन्वेषा सिंगबाळ, कार्यकर्तो युगांक नायक आनी लेखक विल्फ्रेड गोंयश.
विशय सादो. कोंकणीः नवीं माध्यमां.
अर्थांतच, फेसबूक वा ट्विटरा सारकी सोशल मिडिया वा एस्एम्एस् आनी वॉट्स ऍप आनी यू ट्यूब लेगीत.
भासाभाशेचें संचालन करपी गोवान्यूज.कॉमाचे संपादक संदेश प्रभुदेसायान तांकां पयलीं तांचेच अणभव सांगपाक लायले. जाल्यार सगळेच एकापरस एक उर्बेभरीत.
विल्फ्रेड गोंयश गोवा आर्ट कॉलेजींत शिकयता आनी आपल्यो काणयो रोमी आनी देवनागरींतल्यान बरयता. पुस्तकांय काडटा. ताणे आपल्या एका पुस्तकाचो आपणेच ऑडियो बूक केलो. आख्खो बूक रॅकॉर्ड केलो, तातूंत मदीं मदीं संगीत भरशिलें आनी चडयलो वॅबसायटीचेर. आठ दिसांत 300 डावनलोड. आतां मेरेन 700.
युगांक नायकाच्या प्रयोगान तर गोंयांतच कित्याक, पुराय भारतांत इतिहास घडयलो. काँग्रेसीचें सरकार आसतना इंग्लीश माध्यमाच्या मुळाव्या शाळांक सरकारी अनुदान दिवपाचें थारायलें तेन्ना ताका विरोध जावंक लागलो. तेन्ना तरणाटेय उचांबळ जाले.
“हावें लगे रहो मुन्नाभाय स्टायलींत ‘मिस्टर दिगंबर कामत गॅट वॅल सून’ असो ग्रूप फेसबूकार घडयलो. आठ दिसांत धा हजारांवयर वांगडी जाले. तातूंतल्यानच बसका थारावन आमी संघटना घडयली आनी आंदोलन सुरू केलें. सगळी चर्चा फेसबूकाचेर. कोंकणींतल्यान रस्तो नाट्य बसयलें आनी पुराय स्क्रिप्ट फेस बूकाचेर घाली. चार पयसुल्ल्या वाठारांतल्या तरणाट्यांनी ती घेतली आनी आपणे स्ट्रीट प्ले केले. वांगडाच पांच पंगड जाले. ही नव्या माध्यमांची ताकद.”
अन्वेषाच्या इश्टांनी मेळून तर ताच्याकय फुडली गजाल केली. घुमट आरतेचो इफॅक्ट घालून चवथीचीं परबीं तयार केलीं आनी वॉट्स ऍपाचेर धाडलीं. कोंकणींतल्यान हेर सणांचीं, वाडदिसाचीं परबीं घडयलीं. तीं आपसूकच फामाद जालीं आनी भोंवपाक लागलीं.
“आतां दुसरें वर्स येयसर तेच सगळे रकाद आमकां येतात. मज्जा दिसता” – अन्वेषा.
पूण कोंकणींतल्यान बरोवप कशें?
युगांक म्हणटाः देवनागरी जाय जाल्यार तो की बोर्ड शिकप कठीण न्हय. कांयच न्ही जाल्यार फॉनॅटिकांत सहज वापरपाक जाता.
अन्वेषा म्हणटाः तातूंत कितें? पयलीं रोमींतल्यान सुरू करात. मागीर देवनागरीय शिकात.
विल्फ्रेड म्हणटाः आनी ऑडियो केल्यार तर सगळेच प्रस्न सुटले. आवाजाचो परिणाम निखटो बरयल्ल्या उतरांपरस कितलोसोच चड.
संदेशाच्या मतान हें आनिकय फुडें वच्चें. सगळ्या प्रकाशकांनी आपापल्या पुस्तकांचे पीडीएफ् फॉर्मेट राखून दवरचे. कांय तेंप पुस्तक खपलें म्हणटकीर ह्या फॉर्मेटांतलें पुस्तक चडोवचें इंटरनॅटाचेर. फुकट ई-बूक म्हणून. वाचूं दी लोकांक जगभर.
पूण सगळ्यांकच दिसलें ह्या वावराक खंयच्या तरी संस्थांनी आदार करचो. बारीक गजाली आपापणे करपाक जातात, पूण व्हडल्या गजालींक अर्थीक आदार जाय.
म्हणल्यार, अन्वेषा सांगता तशें, गोंय विद्यापिठान पुराय कोंकणी विश्र्वकोश विकिपेडियाचेर चडोवपाचें काम घेतलां. पुराय लेगीत जायत आयलां.
“अशे तरेन कितलेशेच प्रकल्प घेवंक जातात. ते खातीर विद्यार्थ्यांक आनी हेर तरणाट्यांक अर्थीक आदार दिवचो. ते करतले हीं कामां,” युगांकाक दिसता.
संदेशाच्या मतान यू ट्युबाचोय वापर जावचो. मोबायलाचेर आमी व्हिडियो काडटात ते घालचे यू ट्युबाचेर. ताका पयशे पडनात. फकत इल्लो वेळ दिवपाक जाय. नव्या माध्यमांतल्यान कांय न्ही करून कोंकणी संवसारभर पावतली.
सगळ्यांच्यो कल्पना वेगवेगळ्यो आशिल्ल्यो. पूण उमाळो एकूच. हेर भारतीय भाशांवरीच कोंकणीचोय वापर इंटरनॅटाच्या आनी मोबायलाच्या माध्यमांतल्यान चडांत चड जावचो. ते खातीर खासा करून विद्यार्थ्यांनी फुडाकार घेवचो.
तुमी पयली करया, मागी आमी बी करया . तुमी तोंडान सगळे करता, हातान काय जायना.
Guneao bhogos. Devanagari lipi jamna. Anvesha bain sangla tashem romi suru karta. Khup tempan Konkani mala vailo baro upakram. Vadlya tengasher vatlo tar pailem paul jai. Navya tantracho khup vidhayak kamak vapar janv eta. Halinch Mark Zukerbergan bharat bhetir ailo tenna inter netacho vapar deshi bhashent javpacher ulailo. Aami Konkani malar suru karuya.
Goa Konkani Academy cannot even maintain its websites. It is naked by Russians. Shame on all of you guys.