"कोंकणीची खरी राष्ट्रमान्यताय साहित्य अकादेमीची, आठवे अनुसुचीची न्हय"
गोवा न्यूज खबरो | 20 August 2015 23:34 IST
कोंकणी भाशेक मेळिल्ली खरी राष्ट्रमान्यताय ही साहित्य अकादेमीची, घटनेचे आठवे अनुसुचींत घाल्ली ती न्हय अशें स्पश्ट मत निवृत्त न्यायाधीश उल्हास पै रायकारान मांडलें.
20 ऑगस्ट 1992 ह्या दिसा कोंकणी भाशेचो भारतीय संविधानाचे आठवे अनुसुचींत आसपाव जाल्लो. तो दीस गोवा कोंकणी अकादेमी राष्ट्रमान्यताय दीस म्हूण दर वर्सा मनयता.
ह्या वर्साच्या 23व्या राष्ट्रमान्यताय दिसाचे कार्यावळींत मुखेल सोयरे म्हुणून ‘संविधान आऩी कोंकणी भास’ ह्या विशयाचेर ते उलयताले.
ह्या वेळार कोंकणी अकादेमीचे अध्यक्ष माधव बोरकार, उपाध्यक्ष जुझे लॉरेन्स आऩी सचीव नारायण नावती माचयेर आशिल्ले.
आठवे अनुसुचिचो मुळावो उद्देश हो राज्यांतले थळावे भाशेक राष्ट्रमान्यताय दिवप हो नाशिल्लो. राष्ट्रभास म्हुणून मान्य केल्ले हिंदी भाशेचें स्वरूप राष्ट्रव्यापी करपाचे प्रक्रियेचो तो एक भाग आशिल्लो अशें ह्यावेळार उल्हासबाबान सांगलें.
भारतीय संविधान घडयतना संसदेची भास खंयची आसची हाचेरय चर्चा जाल्ली. मुळांत संविधान इंग्लिशींतल्यान जाल्लें तेन्नाच भारताचेर अधिकृतपणान इंग्लिशीचें आक्रमण जाल्लें. तेन्ना मुन्शी अय्यंगर फॉर्म्युला काडिल्लो आनी तातूंतल्यान हिंदीचेर शिक्कामोर्तब जाल्लें.
हिंदी ही पुराय भारतांत समजताली म्हुणून न्हय आनी भोवसंख्य लोक उलयताले म्हुणूनय न्हय तर सगळ्या भासांमदीं हिंदी उलोवपी लोक चड आशिल्ले देखून हिंदी हा राष्ट्रभास करची ही सुचोवणी मानून घेतिल्ली. दक्षिण भारतांतल्या सगळ्याच राज्यांनी तिका विरोध केल्लो.
त्या वेळार एक कमिशन घडोवन सगळया राज्यांच्या भासांतल्यान हिंदीचो विकास करचो ह्या उद्देशान आठवे अनुसुचीचो आसपाव संविधानांत केल्लो. दुर्दैवान ती मोख पुराय जालिना. मात राष्ट्रीय परिक्षां आठवे अनुसुचींतल्या सगळ्या भासांतल्यान, केंद्र सरकाराचीं प्रकाशना त्या सगळ्या भासांतल्यान आनी सगळे अणकार त्या त्या भासांतल्यान करपाचेर निर्णय जालो आऩी ताका लागून आठवे अनुसुचीक वेगळेंच परिमाण लाबलें हो सगळो इतिहास उल्हासबाबान ह्या वेळार सांगलो.
तांच्या मतान कोंकणीक खरी राष्ट्रमान्यताय मेळ्ळी तें वर्स 1975, जेन्ना राष्ट्रीय साहित्य अकादेमीक कोंकणीक भास म्हणून राष्ट्रीय पावंड्यार मान्यताय दिल्ली. तोच खरो राष्ट्रमान्यताय दीस. ताका ह्या वर्सा 40 वर्सां जातात.
कोंकणीची दशा हिंदीसारकी
जी दशा आज राष्ट्रभास जाल्ले हिंदीची तीच दशा गोंयांत राजभास जाल्ले कोंकणीची जाल्या अश्या उतरांनी तांणी राजभाशेचे दशेचेर खंत उक्तायली.
राजभाशेचो सरळ संबंद संस्कृतायेकडेन येता आऩी तातूंतल्यान राज्याचे उदरगतीकडेन येता. पूण राजभाशेंतल्यान राज्याची उदरगत ही संकल्पनाच अजून हांगा अजून मूळ धरना. देखून कांय वेंचीक नोटिफिकेशनांमुखार ती गेल्ली ना अशें उल्हासबाबाचें मत.
तांच्या मतान राजभास हो विशय गोंयांत फकत सत्ता हातासपाखातीर जाला. ताची मोखच चुकल्या. ताकाच लागून राजभाशेक दोन लिपी आसच्यो वा गोंयांत दोन भासो भयणी भयणी कश्यो वावुरतात असले युक्तिवाद मुखार सरतात.
तातूंतले तातूंत समादान म्हणल्यार कोंकणीचें गिन्यान सक्तिचें जाल्ल्यान गोंयचे उदरगतीक थोडीशी दिशा मेळ्ळ्या. पूण हे तरतुदिचो तसो राजभाशेकडेन सरळ संबंद ना.
ज्या दिसा राजभाशेचो संबंद राज्याचे उदरगतीकडेन लागतलो त्या दिसा खऱ्या अर्थान राजभाशेची अंमलबजावणी सुरू जातली अशें मत उल्हासबाबान उक्तायलें.
तांचें उलोवप जावचे आदीं ‘1992 ते 2015 मेरेन कोंकणी भाशेची वाटचाल’ ह्या विशयाचेर जुझे लॉरेन्सान वेगवेगळीं आंगां दाखोवन पावर पॉयंट सादरीकरण केलें.
Konkani as a 'written' language would fade out within next 20/25 years. The language in Devnagari would die a natural death .With Goan Catholics rejecting Devanagari summarily, Hindu non Saraswats moving from M arathi to English, only a few 'Bamons' from various communities will stick to it as it ensures awards like Sahitya Academy and State awards.
This sad situation is caused by those who assumed leadership and so called activists who looked at Konkani merely as a source of income for their livelihood or to get economic and other benefits to enhance their social status.
For some Konkani was only a कसाय for their chronic ailment of caste superiority complex while for others it was सासाय that fed their hollow aspirations to rub shoulders with Saraswats.
Hindi ani Konkani compare karap he murkhpan. Konkani khay ani Hindi khay, ugich kaayche kaay badbadche nhay.
Hay zantele ani amgele saraswat lokaani konkanik 'exclusive' Karun tichi dashaa dashaa Karun udaylayy. Aajchya ghadik he dhave kes and khadde sodun kitle bhurge Konkani baraytaa wa waachtaa.
Sagle anudaan, ani puraskaaranchyaa fattlyan laglele amche mogi. Jay ho!
Well analysed Gajanan-bab. Really you just spoke the truth.