Monday 16 September 2024

News Analysed, Opinions Expressed

CLEAR CUT

कोंराठीचें नाक आनी बोलीची आदोळी

 

भोवजनांची भास आनी कोंकणीचो निजाचो सभाव ह्यो दोन वेगवेगळ्यो गजाली. दरेके भाशेक वेगवेगळ्यो बोली आसतात, मात निजाचो सभाव एकूच आसता. व्याकरण एकूच आसता. तें निर्मिलां साक्षर नाशिल्ल्या आमच्या जाण्टेल्या पुर्वजांनी. उण्यांत उण्या उतरांतल्यान चडांत चड आशय सांगपाचें हें व्याकरण कशें तयार केलें काय आमच्या आदल्या पुर्वजांनी हें येवजूनच अजाप दिसता, कवतूक दिसता. अभिमान दिसता आमच्या जाण्टेल्यांचो. आमचो कोंकणीचो अळंग असो नाकयां स्वर जितलो गोड तितलीच भाशेची घडणय तालबद्द. सूर आनी तालाचें गद्यरुपी संगीत म्हुटल्यार कोंकणी. देखूनच तर आख्खो संवसार लव्ह ऍट फर्स्ट सायट कसो तिच्या मोगांत पडटा.



मुख्यमंत्र्याचेर काडिल्ल्या व्हिडियोंतली एक स्लायड

“नाक खंय? आदोळी खंय?” ही आमचे कोंंकणींतली एक फामाद ओंपार. एकामेकांलागीं संबंद नाशिल्ल्यो दोन गजाली जोडटात आनी तेतूंतल्यान भलतोच अर्थ काडटात तेन्ना ही ओंपार मारतात. ‘मुख्यमंत्र्याची कोंराठी’ म्हुणोन एक व्हिडियो फाटल्या म्हयन्यांत व्हायरल जालो आनी तेचेर बोवाळ जातना हे ओंपारीचो प्रत्यय परत एक फावट येयलो. हे व्हिडियोचेर प्रतिक्रिया दितना चडश्या जाणांनी ती मुख्यमंत्री डॉ प्रमोद सावंताची बोली अशें तेचें समर्थन केलें. पत्रकार आनी कोंकणी शिक्षकांनी लेगीत. उपरांत ह्याच म्हयन्यांत ‘जाग’ अंकांत उदयबाब भेंब्रेन तेचेर बरयलें आनी सोशल मिडियाचेर तीच चर्चा परत सुरु जाली. प्रत्यक्षांत मुख्यमंत्री वापरतात तीं क्रियापदां हीं बोलींत बसतात काय कितें आनी कोंकणीचे खंयचेय एके तरी बोलींत हीं क्रियापदां वापरतात काय किदें हो प्रस्न म्हत्वाचो. दुर्देवान तेचेर कोणेच चर्चा केलिना. 

म्हाका स्वताक डॉ प्रमोद सावंताची कोंकणी खुब्ब म्हुटल्यार खुब्बच आवडटा. ती आयकुपाकय खूब गोड दिसता. मात मदींच तो “करपांत येतलें”, “केलें गेलें वता” अशीं अगम्य उतरां वापरता आनी गोड दुदांत मिठाची कणी खिरयल्लेवरी जाता. मुख्यमंत्र्यावरीच चडशे गोंयकार उलयतात तीं कोंकणींतलीं उतरां प्रमाण कोंकणींत वापरचीं हें म्हाजें प्रामाणीक मत. ते दिश्टीन बरोवपाचो प्रयोगय हावें सुरू केलो. हो प्रयोग कित्याखातीर तेचेर “हावें म्हाजी बरोवपाची भास कित्याक बदल्ली” ह्या लेखांतल्यान तेचें रजांवय दिलें. (तो लेख वाचपाक हिंगां क्लिक करात.)  मात कांय जाणांक हे भोवजनी कोंकणीचें उस्तुरें गेलें. म्हाज्या कांय इश्टांनी तर तिका धेडगुजरी आनी हेंगाडी कोंकणी म्हूण हिणसावपाक सुरवात केली. कांय जाणांनी हें कोंकणींत बरयल्यार आमी तुजें लिखाण छापचे नात अशी बहिश्कारी भुमिकाच घेतली. म्हाजे भोवजनी कोंकणीसयत म्हाकाय बहिश्कृत केलो. कोंकणींतल्या भोवजनी उतरांचें प्रमाणीकरण करतां देखून सध्या हांव छापील कोंकणींतलों अस्पृश्य जालां. 

हांव भोवजनी म्हणटां तेका जातीय संदर्भ ना. चडांत चड लोक उलयतात तीं उतरां. तेतूंत म्हाजे काणकोणची, साश्टीची, बार्देसाची, पेडणेची वा सत्तरीची बोली ना. पूण ह्या सगळ्याच वाठारांनी जीं उतरां चडांत चड लोक उलयतात तीं वापरून कोंकणी बरोवपाचो म्हाजो हो प्रयोग. कोंकणी शुद्दलेखनाक वा व्याकरणाक कसलीच बादा हाडिनासतना केल्लो प्रमाण भाशाशैलिचो एक भोवजनी प्रयोग. देखीक - हाका, ताका, तांणी, न्ही, आयलो, वतां अश्या उतरांबदला - हेका, तेका, तेंच्यांनी, न्हूं, येयलों, वयतां अशीं सर्वमान्य उतरां लिखीत भाशेंत वापरपाचो प्रयोग. बस्स. चडांत चड गोंयकारांक कोंकणी आपली कशी दिसची देखून केल्लो प्रयोग. (घडये मुख्यमंत्री डॉ प्रमोद सावंताची कोंकणीय तेचेफाटली प्रेरणा आसुंये. नकळो हांव.)

पूण भोवजनांची भास आनी कोंकणीचो निजाचो सभाव ह्यो दोन वेगवेगळ्यो गजाली. दरेके भाशेक वेगवेगळ्यो बोली आसतात, मात निजाचो सभाव एकूच आसता. व्याकरण एकूच आसता. तें निर्मिलां साक्षर नाशिल्ल्या आमच्या जाण्टेल्या पुर्वजांनी. म्हाका तश्यो चडश्यो भासो येनात. पूण ज्यो येतात तेतूंत कोंकणी भाशेचें व्याकरण म्हाका सगळ्यांत चड भावता. उण्यांत उण्या उतरांतल्यान चडांत चड आशय सांगपाचें हें व्याकरण कशें तयार केलें काय आमच्या आदल्या पुर्वजांनी हें येवजूनच अजाप दिसता, कवतूक दिसता. अभिमान दिसता आमच्या जाण्टेल्यांचो. नाकयां स्वरांत उलोवपाच्यो बोली मराठींतय आसात. पूण आमचो कोंकणीचो अळंग असो नाकयां स्वर जितलो गोड तितलीच भाशेची घडणय तालबद्द. सूर आनी तालाचें गद्यरुपी संगीत म्हुटल्यार कोंकणी. देखूनच तर आख्खो संवसार लव्ह ऍट फर्स्ट सायट कसो तिच्या मोगांत पडटा. 

2004 वर्सा हांव ‘सुनापरान्ता’चो संपादक जालों तेन्नामेरेन जिणेचीं चार दसकां हांव कोंकणी उलयतालों, बरयतालों, पूण शिकलों नाशिल्लों. चंद्रकांतबाब केणी सदींच सांगतालोः “भाशा ती, शिकचीच पडटा.” संपादक जातकीर म्हाकाय शिकचीच पडली. कारण ती एक सामाजीक जापसालदारकी आशिल्ली. जितली पत्रकारितेची तितलीच भाशेची. कारण संवसारांत भास जर कोण लोकप्रीय करता आसत जाल्यार ती राजकारणी धरून सामाजीक मळावेले सगळ्या तरांचे फुडारी, साहित्य धरून सगळीं प्रसार माध्यमां आनी सगळ्यांत म्हत्वाचो तो शिक्षक. तेन्ना प्रसार माध्यमांतलो पत्रकार म्हुणोन कोंकणी शिकून घेवप ही म्हाजी नैतीक जापसालदारकी आशिल्ली, आनी पत्रकारितेंतलें परम-कर्तव्य. 

जेन्ना ‘सुनापरान्त इश्ट परिवारा’च्यो बसका घेत आमी गोंयभर भोंवपाक लागले तेन्ना खूब जाणांनी अधिकारवाणीन म्हाका फर्मायलेंः “सुनापरान्ताची कोंकणी जाग्यार घाल.” म्हाका प्रस्न पडलो; म्हुटल्यार कितें? येद्याश्या गोंयांत कोंकणीच्यो कितल्योशोच बोली आसात देखून ‘सुनापरान्ता’ची कोंकणी लोकांक परकी दिसता काय? ती बामणीबी दिसता काय? पूण कार्यशाळा घेतना पुंडलीकबाब नायकान तोय फोड फोडलो. तांचे मतान बामणीबी असो प्रकार आसपाक शकना. कारण खंयचेय भाशेंतलीं चडशीं उतरां आमी भौसांतल्यान घेतात. तीं कश्टकरी समाजाच्या वेगवेगळ्या कार्याकडेन जोडिल्लीं आसतात. तशें जाल्यार मागीर भास बदलप म्हुटल्यार कितें? कितल्योशोच राती तळमळत काडल्यो. आनी एक दीस अचकीत हो प्रस्न सुटलो. इंग्लीशींतल्या बातम्यांचे ‘सुनापरान्तां’त प्रसिद्द जाल्ले कोंकणी अणकार वाचले. मराठी प्रसिद्दी पत्रकां कोंकणींतल्यान केल्लीं तीं वाचलीं. ट्यूब लायट पेटली. आमी ‘सुनापरान्तां’त कोंकणी बातम्यो एक तर इंग्लीशींतल्यान बरयताले वा मराठींतल्यान. पूण कोंकणींतल्यान बरयनाशिल्ले. उदयबाबाचे अग्रलेख वा हेर कोंकणी साहित्यिकांचे लेख एके तरेचे आनी बातम्यो वेगळ्या तरांच्यो जाणवताल्यो. तेंच्या लिखाणांत आशिल्लो कोंकणींतलो जीव बातम्यांनी निर्जीव जातालो, कृत्रिम जातालो, अडेचो दिसतालो, काळजामेरेन पावच नाशिल्लो. तेतूंतल्यानच कोंकणीचो खाशेलो सभाव होलमत गेलो. मराठी माध्यमांतल्यान शिकिल्लों आनी इंग्लीशींतल्यान पत्रकारिता केल्लों हांव कोंकणीच्या तालासुरांच्या गोड सभावांत भुल्लुसून गेलों.  

“निर्णय घेतलो गेला”, “जाहीर केलें वतलें” असलीं क्रियापदां हो तेच मराठी कोंकणीचो एक भाग. एका तेंपार ‘सुनापरान्तां’त लेगीत ही भास छापून येताली. मुख्यमंत्र्यावेलो व्हिडियो करतल्यान त्या प्रकाराक नांव दिलां ‘कोंराठी’. म्हाजे मतान ती मराठी सभावाची कोंकणी. ह्या म्हयन्याच्या ‘जाग’ अंकांत उदयबाबाचे लेखावांगडाच कोंकणी भाशाशास्त्री डॉ माधवी सरदेसायान 1996 वर्सा बरयल्लो “वर्तमानपत्रांतली भास” हो लेखय परत प्रसिद्ध केला. तेन्नाच्या ‘सुनापरान्तां’तले भाशेवेलो. तेतूंत मराठीच्या प्रभावाखाला आमी निजाची कोंकणी कशी विसरल्यात हेचेर तिणे उजवाड घातिल्लो. (पुराय लेख वाचपाक हिंगां क्लिक करात). तेतूंत ती मराठी सभावाचे कोंकणीचे स प्रकार दिता. तेतूंतलो एक होः

6. ‘(अशें) केलें वता’ वा ‘(अशें) करपांत आयलें’ असले प्रयोग तर ‘सामकेच मराठी.’ Passive Voice कोंकणींत ना. ‘(अशें) करतात’, ‘(अशें) केलें’ हीं ऍक्टिव्ह वाक्यांच कोंकणीच्या निजांत बसतात. 

असल्यो आनिकूय देखी दिवं येत. हे ‘वायट प्रयोग’ सुनापरान्ता सारकेल्या दिसाळ्यांत रूढ जाले जाल्यार ल्हवू ल्हवू करून ते प्रमाणूय जातले. देखून, कोंकणीच्या प्रमाणिकरणाकडली आपली जापसालदारकी वळखून सुनापरान्तान आतां सावनूच तें टाळूंक जाय.

माधवीबाय आपले खाशेले शैलींत ह्या प्रकारांक ‘सामकेंच मराठी’ म्हणटा. “केले गेलें वता” हें तर मराठीय न्हूं. “किया जाता है” ह्या हिंदी सभावांतल्यान तयार केल्ली ही भ्रश्ट कोंकणी. माधवीबायचो हो लेख आनीक एक गवाय दिता. ती म्हुटल्यार हे प्रकार कितलिशींच वर्सां चालू आसात. ‘सुनापरान्तां’तय चलताले. आतां परत सुरू जाल्यात. आनी ह्यो चुकी दाखोवपी लिखाणय सातत्यान जायत आसा. म्हाका याद जाता ते प्रमाण भाशाशास्त्री नासून लेगीत हावेंच उणेच दोन लेख हेचेर बरयल्यात. तेयबी पत्रकार ह्या नात्यान विधानसभेंत ही मराठी सभावाची कोंकणी उलयतात तेचेर. पयलो बरयिल्लो 2013 वर्सा ‘सुनापरान्तां’त. “विधानसभेंतली ‘बोब’ आनी कोंकणीचो सभाव”. (वाचपाक हिंगां क्लिक करात). तेन्नाचे सभापती राजेन्द्र आर्लेकारान ‘बोब’ हें उतर असांसदीय थारायलें आनी ‘तूं’ हें उतर अपमानकारक थारायलें तेन्ना. दुसरो हालींच जानेवारींत ‘भांगरभुंय’ दिसाळ्यांत. आमच्या भुरग्यांनी मराठी अकादमीमुखार निदर्शनां केल्लीं तेन्ना. “जाता तितल्यो भासो शिकया उलोवयाः विधानसभेंतल्यो कोंकणीच्यो भोयो भोयो मात थांबोवया.” (वाचपाक हिंगां क्लिक करात). फकत एक मुख्यमंत्री न्हूं, विधानसभेंतले कितलेशेच राजकारणी येतना वतना ही चुकिची कोंकणी उलयतात आनी ती रूढ करतात तेचेर. 

सोशल मिडियाचेर तर ह्या प्रकाराचे कोंकणीचेर टिका करप वा थोमणे मारप वर्सांची वर्सां चालूच आशिल्लें. देखीक युगांक नायकाचो फेसबुकावेलो हो पोस्ट पळयात:

ह्या वर्सा 30 मे दिसा तो आपलो पोरूंचो 29 मे दिसा बरयल्लो पोस्ट परत घालता आनी ह्या थोमण्यांचेर आपली प्रतिक्रिया उक्तायता. ह्या “केलें वयता”चेर हरकत घेवप म्हुटल्यार मुख्यमंत्र्याची टवाळी उडोवप अशें  तो म्हणटा. त्या लोकांक तो पंडीत म्हणटा आनी हें पंडीतपण सोडात म्हुणोन उलो मारता. दरेकल्याक आपूण जी भास शिकलां ती उलोवपाचें स्वातंत्र्य आसा अशें तेचें म्हण्णें. आनीकय खूबशें कितें बरयलां. तें वाचात.

डॉ माधवी सरदेसायान 1996 वर्सा हेचेर बरयल्लें तेमेरेन तर कोंकणींतले खऱ्यांनीच पंडीत आशिल्ले एकापरस एक म्हालगडे ‘सुनापरान्ता’चे संपादक जाल्ले. तिचो स्वताचो घरकारूय आशिल्लो. पूण म्हुणोन ती ओगी बसलिना. कारण तिका कोंकणीच्या फुडाराचो हुस्को आशिल्लो. हावें 2013 वर्सा बरयल्लें तेन्ना मनोहर पर्रीकार मुख्यमंत्री आशिल्लो. हांवें म्हाजो तो लेख तर कितल्याशाच आमदारांक धाडून दिल्लो आनी तेंचें लागीं उलयल्लोंयबी. कोंकणीच्या मळावेले अधिकारीय आपापले परीन प्रयत्न करताले. त्या यत्नांक येस आयलें तें राजेंद्रबाब आर्लेकाराकडेन. तेणे फकत विधानसभेंतलीं अधिकृत उतरांच कोंकणींतल्यान हाडलीं नात, स्वताच्यो कोंकणींतल्यो चुकीय सुदारल्यो. ही खरी राजकी फुडाऱ्याची सामाजीक जापसालदारकी. डॉ प्रमोद सावंत मुख्यमंत्री आनी तोच सर्रास ही चुकिची कोंकणी उलयता तेन्ना राज्यांतलो पयलो नागरीक ह्या नात्यान तेचेर टिका जावप साहजीक. मात ह्या वेळार हो प्रवास उरफाटो जावंक लागला. कांय खुशमस्करे “उलय तूं जाय तसो. आमी आसात तुजे फाटल्यान” अशें सांगून चुकिचे कोंकणीच्यो घुडयो नाचोवपाक लागल्यात. खासा करून कोंकणी चळवळींतले कार्यकर्ते आनी कोंकणी शिक्षक लेगीत.तेका लाागोन मुख्यमंत्र्याकय चेव चडला. तो तर आतां मुद्दामच तसो उलोवंक लागला. माधवीबायन उक्तायिल्ली भिरांत खरी जावंक लागल्या. निजाचे कोंकणी सभावाकडेन पडमूरपण करपी ही मराठी आनी हिंदी सभावाची कोंकणी प्रमाण जावपाक लागल्या. 

हें करतना चित्र मात अशें उबें केलां कीं हरकत घेतात ती मुख्यमंत्री डॉ सावंताचे बोलीचेर. पूण हावें तरी तेचे बोलीचेर कोणेच हरकत घेतिल्ली आजून पळोवंकय ना आनी वाचूंकय ना. आतां “करपांत आयलें”, “दितलें वतलें” ही जर डॉ सावंताची बोली जाल्यार ती तेचे आवय-बापूय वा आजो-आजी, सोयरे-दायरे उलयताले आसूंक जाय. ते उलयताले? जाल्यार वादूच सोंपलो. पूण मागीर पेडणेचे लक्ष्मीकांत पार्सेकार आनी दयानंद सोपटे, थियेचो सदानंद शेट तानावडे, केपेंचो बाबू कवळेकार, काणकोणचो रमेश तवडकार अशे कितलेशेच राजकारणी तीच कोंकणी कशी कितें उलयतात? तेंचीय ती बोली? काय ही राजकारण्यांची नवी बोली? हांव तरी ही असली कोंकणी दोन राजकी विचारधारेच्या पंगडांनी आयकत येयलां. एक समाजवादी आनी दुसरे राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ. दोनूय पंगडांतल्या फुडाऱ्यांचेर मराठीचो प्रभाव आशिल्लो. फुडें संघांतल्यान तो भाजपांत पावलो. समाजवादी फाटीं पडले. भाजपा सत्तेरय येयलो. ते ही कोंकणी रूढ करीत गेले. “येणाऱ्या काळांत” हें पर्रीकाराचें आवडटें उतरय सगळेच वापरपाक लागल्यात. हीच तर कोंकणीची शोकांतिका.

कोंकणीचे खंयचेय बोलींत नाशिल्लीं ही उतरां आमी कशीं वापरतात तेची एक देख हावें अशीच अणभविल्ली. लक्ष्मीकांतबाब पार्सेकारय “केलें वता”, “सांगपांत आयलें” अशें सर्रास उलोवपी. तो मुख्यमंत्री आसतना एक फावट शशिकांत पुनाजीच्या कविता संग्रहाच्या प्रकाशन सुवाळ्यांत अस्खलीतपणान तेचे पेडणेचे बोलींत उलयलो. आनी एक्कय फावट तेच्या उलोवपांत हीं उतरां आयलीं नात. “केल्लंय”, “सांगलंय” अशींच आयलीं. कारण तीं आमचे भाशेंतय नात आनी बोलींतय नात.  

गोंयांत कोंकणी उलोवपी पूण शाळेंत कोंकणी शिकूंक नाशिल्ले कितलेशेच लोक आसात. हांव धरोन. तेन्ना दुसरे भाशेचे प्रभावाखाला ह्यो चुकी जावप साहजीक. प्रामाणीकपणान सांगचें जाल्यार ‘सुनापरान्तां’त आसतना बाबली नायक दर दिसा म्हाजे अग्रलेख तांबडे करून सोडटालो. आजूनय कोंकणीचें शुद्दलेखन म्हाका पुरायेन जमना. पूण म्हाजे मतान भाशेचें मुळावें व्याकरण शिकचें पडना. तें आमी भास उलयतनाच शिकतात. भाशाशास्त्राप्रमाण व्याकरण म्हुटल्यार निसर्गीक भाशेंतलीं उतरां, वाक्यां आनी वाक्प्रचारांचे निर्मणेचे आनी बांदणेचें नियमन. तें आमी ल्हानपणासावन भास उलोवपाक लागतसावन आपसूकच शिकतात. 

गोंयच्या भाशीक वादांतलो हावें आयकल्लो एक विनोद. डॉ काशिनाथ जल्मी कोंकणीक व्याकरण ना म्हुणोन विधानसभेंत आड्डतालो तेन्ना एकल्यान खंय तेका फोन केलो आनी विचाल्लेंः “बरें मुगो, कशी आसा तूं? हालीं कांय बोवाळ ना मुरे तुगेलो?” दोतोर चाळवलोः “कोण उलयता? केन्ना म्हाका तें म्हणटा, केन्ना ती म्हणटा जाल्यार केन्ना तो. जालां कितें तुजें?” त्या मनशान खंय जाप दिलीः “आरे दोतोर, कोंकणी न्हूं रे ती. तिका व्याकरण ना न्हूं? मागीर कितेंय म्हुटलें म्हुणोन कितें जाता?”

हें व्याकरण. तें इबाडपाक लागलां. इंग्लीश, हिंदी आनी मराठीच्या प्रभावाखाला आमी आमची निजाची कोंकणी मारपाक लागल्यात. 

आनीक एक दुबाव. कोंकणीच्या न्युनगंडांतल्यानबी हें जायना मूं? मराठी, हिंदी वा इंग्लीश स्टायलीन उलयल्यार म्हाजी कोंकणी चड ‘प्रतिश्ठीत’ दिसतली हे समजणेंतल्यान हें जायना मूं? आमचे कोंकणीक आमीच स्वता उणाक लेखनात मूं? ती चड प्रभावी दिसपाखाातीर दुसरे भाशेंतल्या व्याकरणांच्यो कुबड्यो आमी घेनात मूं? 

आनीक एके गजालिचें तितलेंच वायट दिसता. “उलय तूं जाय तसो, आमी आसात तुमचे फाटल्यान” अशें सांगून राजकारण्यांक कश्याकशेंय उलोवपाचो जो परवानो आमचें कांय जाणकार लोक दितात ते कसल्या अहंगंडांतल्यान? कितें सांगपाक सोदतात ते? राजकारण्यांक भाशा हो विशय कळना? ती शिकपाची तांक तेंचेमदीं ना? स्वताच्यो चुकी सुदारपाची हुशारी तेंचे मदीं ना? ते कितें बोंडेर? आमी जनतेन जीण कशी जगची हेचीं सगळीं धोरणां थारावपा इतले विद्वान ते आसतात, मात भाशेचें धोरण आपणावपाची विद्वत्ता तेंचे मदीं ना?

आमची गोंयची विधानसभा ही भोवतेक भारतांतली एकूच विधानसभा आसतली, जंय भाशाशास्त्राचीं बारीक बारीक कुस्कुटां काडीत वर्सांचीं वर्सां विद्वान राजकारण्यांनी अधिवेशनां गाजयल्यांत. आमच्या कांय आमदार-मंत्र्यांनी तर भाशाशास्त्राचो अभ्यास करपाचेर तकली फोडल्या. फकत खंयचे भाशेंतल्यान सोपून घेवप इतलेंच भाशेचें राजकारण जालेंना गोंयांत. ‘घणाघाती’ चर्चा जाल्यात भाशाशास्त्राचेर. विधानसभेंतल्या भाशणांचे रॅकॉर्ड गवाय आसात तेचे. आनी तेचे पडसाद मागीर आमी आयकल्यात पत्रकारितेंत. आमच्या म्हालगड्या पत्रकारांनी आनी भाशाशास्त्रींनी भाशेची चिकित्सा करीत रकान्यांचे रकाने भरल्यात. आरते-परते युक्तिवाद करून आमच्या सारक्या सामान्य वाचकांच्यो तकल्यो भेरेयल्यात. तेतूंतल्यानच हें भाशीक दिश्टीन समृद्ध अशें गोंय घडलां. 

तेच विधानसभेंतले आयचे आमदार-मंत्री जर आज त्याच भाशाशास्त्राच्यो भोयो भोयो करतात जाल्यार तेका कितें म्हणप? राजकी परिपक्वता? आनी त्यो भोयो भोयो करचेखातीर आमचे आयचे पत्रकार जर तेंकां तेंको दितात जाल्यार तेका कितें म्हणप? पत्रकारितेची उर्ध्वगती? आनी तेच्याकय फुडें वचून आमचे कोंकणी शिकोवपी शिक्षक ह्या भाशीक भ्रश्टाचाराचें जाहीर समर्थन करतात जाल्यार तेका कितें म्हणप? गुरुर साक्षात परब्रह्म? 

जमता जाल्यार निमणें एकूच गजाल समजोन घेवया. ह्या विशयाचेर आमी दरेकल्यान पुरायेन आत्मनिरीक्षण करपाक जाय. हो विशय राजकारणाचोय न्हूं आनी समाजकारणाचोय. हो विशय आमचे खाशेले अस्मितायेचो आनी भाशेचे उदरगतिचो. तेतूंत नसते वाद हाडले जाल्यार त्या बोवाळांत आमची सुंदर, सोबीत, म्होवाळ, संगीत कशी ताला-सुरांतली (डॉ प्रमोद सावंत उलयता ती) कोंकणी आमीच मारून उडयत ही भिरांत दिसता. दुसरे भाशेंतलीं उतरां घेतलीं म्हुणोन आमची भास भ्रश्ट जायना, उरफाटी ती गिरेस्त जाता. पूण दुसरे भाशेचो सभाव आमचे भाशेंत हाडल्यार मात ती भ्रश्ट जाता. ह्या गैरप्रकारांक तेंको दिवन आमी आमची सहजसुंदर सादी सुटसुटीत कोंकणी भ्रश्ट करनात मूं? तिचो आत्मोच मारून उडोवपाचें पाप आमच्या हातांतल्यान घडना मूं? 

ही इतली सोबीत सुंदर ताला-सुरांची कोंकणी भास घडोवपी आमचे जाण्टेले आमकां हो गुन्यांव माफ करीत?

Disclaimer: Views expressed above are the author's own.



Blogger's Profile

 

Sandesh Prabhudesai

Sandesh Prabhudesai is a journalist, presently the Editor of goanews.com, Goa's oldest exclusive news website since 1996. He has earlier worked as the Editor-in-Chief of Prudent & Goa365, Goa's TV channels and Editor of Sunaparant, besides working as a reporter for Goan and national dailies & weeklies in English and Marathi since 1987. He also reports for the BBC. He is also actively involved in literary and cultural activities. After retirement from day-to-day journalism in 2020, he is into Re-Search Journalism (पुनर्सोद पत्रकारिता), focusing on analytical articles, Video programs & Books.

 

Previous Post

 

Archives